Orta Yaş Sendromu Erkeklerde ve Kadınlarda

İnsan hayatında belirleyici bir role sahip olan yaş dönümleri vardır; bunlar çocukluk, gençlik, yetişkinlik ve yaşlılık olarak sıralanabilir. Bu döngüde 40 yaş köprünün bir tarafından diğer tarafa geçmek gibi özel bir dönemeçtir. İnsan hayatında kırklı yaşlar; ruhsal gelgitlerin yaşandığı, iç sorgulamaların ve hesaplaşmaların yoğunlaştığı, ilişkilerin hoyratlaştığı yeni bir zaman dilimi haline gelebilmektedir.

Bu dönem erkeklerde ve kadınlarda farklı belirtiler ve ruh hallerini işaret etse de genel olarak yaşlanmanın , ölümün ve yaşamın anlamının sorgulandığı, bu zamana kadar yaşanılan yaşamda neler yapıldığı, pişmanlıkların ve boşa düşmelerin arttığı bir dönemdir. Yaşantılara bağlı olarak  bu sendrom tedavi edilmezse senelerce sürebilir.

Orta Yaş Sendromu Ne Kadar Sürer

Yetişkin bireylerin yaklaşık olarak %15’i 40 yaş  sendromu yaşar.  40 yaş sendromu kadınlarda 2-5 yıl, erkeklerde 3-10 yıl aralığında sürebilir. 40 yaş krizi yaşlanma kaynaklı olabileceği gibi, kişinin hayatında meydana gelen kritik değişimlerle de oluşabilir. Yaşlanmayla birlikte gerçekleşen fiziksel değişimler, profesyonel yaşamla başa çıkamama ya da bu yaşamın olmaması, ikili ilişkilerde yaşanan çatışmaları çözememe ya da bu ilişkinin olmaması, çocukların büyümesi ya da olmaması, ebeveyn ölümü gibi tetikleyiciler orta yaş sendromunu zorlaştırır.

40 Yaş Sendromu Erkeklerde

Erkeklerde 40 yaş sendromu genel olarak yaşamın sorgulandığı ve farkındalıkların artması ile başlayan bir süreçtir. Hormonların değişmesi, üretkenliğin düşmesi özellikle bazı kariyer konularında yaşanan doyum ve tatmin bireyi bir anlamsızlığa sürükleyebilir.

40 yaş sendromu erkeklerde depresyonla başlayabilir. Genel mutsuzluk, huzursuzluk, panik hali, cinsellikte başarısızlık ve buna bağlı olarak yetersiz hissetmeye sebep olabilir. Bunun yanı sıra hareket ve egzersizde azalma, beslenme ve uyku rutinlerine bağlı olarak da yaşanan sendrom derinleşebilir.

Motivasyon eksikliği sebebiyle özellikle erkekler kendilerini motive etmek için hayatlarında ve kendilerinde köklü değişiklikler yapmak isteyebilirler. Ani ve daha genç imaj değişiklikleri, daha pahalı harcamalar, daha genç arkadaşlar ve partnerler, boşanmalar ya da hayatındaki insanları aniden hayatından çıkarma isteği görülebilir. Kişi yas almaya alakalı korkularını yatıştırmak için daha fazla alkol ve sigara tüketimine yönelebilir.

40 Yaş Sendromu Kadınlarda

40 yaş sendromu kadınlarda herkeste aynı etkiyi göstermeyebilir. Genel olarak bir karmaşa, boşluk hissi ve çelişkiler vardır. Kadın kendini motive etmek de zorlanabilir ve herhangi bir şey yapmak istediğinde bunun için yaşlandığını, geç kaldığını düşünebilir.

Bu dönemlerde kadınlarda yasa bağlı olarak , kilo alma, saç dökülmeleri beyazlaşması, vücudun eskisi kadar dinç olmaması, bedensel yorgunluklar olabilir. Bu durumlar kişiye eskisi kadar güzel olmadığını düşündürebilir. Bu durun  takıntılı bir şekilde genç görünme isteği yaratır ve bazen tehlikeli olabilecek ard arda estetik operasyonların yapılmasına sebep olur. Dış görünüşten memnun olmama, değersizlik , yetersizlik duygularının artması, daha küçük partnerlerle olma isteği ya da kendinden yaşça küçük kadınlarla kendini karşılaştırma artabilir.  Giyim tarzı daha dikkat çekici hale gelebilir.

Özellikle yaşamla ilgili bir doyum sağlanmadıysa, kişi genel olarak yaşamında çok fazla sorumluluk alıyorsa kendisinden çok fazla beklenti varsa kişi daha hızlı tetiklenebilir ve bu sendrom boyunca hızlı boşanma kararları, sadece kendini düşüneceği varsayımı üzerine sorumluluklarını reddetme, çok fazla harcama, alkol ve sigara tüketiminde artış, motivasyon eksiklikleri, kaygı ve  huzursuzluk hissi oluşabilir.

Orta Yaş Sendromu Belirtileri

Orta yaş sendromunun bazı karakteristik belirtileri olabilir. Bu belirtileri duygusal değişimler ve gösterilen davranışlar olarak ikiye ayırabiliriz.Genel olarak duygusal değişimler, kişilerin bu zamana kadar yaptıkları, yapamadıkları, ulaşmak istedikleri hedeflerle yaşadıkları hayat arasında makasın ne kadar açık olduğuyla alakalıdır. Yoğun pişmanlıklar yaşanabilir hayatlarında olumsuzluklara çok fazla anlam yükleyebilirler.

Yaşlanmanın da etkisiyle ölüm üzerine düşünme,  anksiyete , stres ve mutsuzluk duygularını arttırabilir. Bazı insanlarda ise tam tersi kişiler yaşamı daha coşkulu yaşamak için sorumlularından kaçma, her şeyi bırakma, hiçbir şeyi düşünmek istememe gibi motivasyonla edinebilir. Buna bağlı olarak özellikle çiftler arası boşanma, sahip olunan sosyal çevreden kaçma, çıkma isteği,  daha tehlikeli sporlar yapmak, kıyafet ve imaj değişimi (dövme, piercing), daha genç arkadaşlar edinmek gibi durumlar görülebilir .

40 Yaş Sendromu İçin Hayatınızı Değiştirecek İpuçları Nelerdir?

Öncelikle kişi yaşadığı durumun ne olduğunu tanımlamalı ve bu durumu birileriyle paylaşmalıdır.
Bu dönemde verilen kararlar çok fazla sorgulandığı çiftlerin karar verme süreçlerini daha fazla etkilediği icin evli olan çiftler daha çok sohbet etmelidirler. Yine uzun süreli ilişkili olanlar ilişkilerini hemen bitirmemelidirler.

Daha yalnız hissettirerek sosyal destek kanallarının azalmasına sebep olacaktır. Yeni biri belki bir heyecan verebilir fakat bu dönem geçtikten sonra daha zorlu bir dönemin başlamasına sebep olabilir. Değersiz, yetersiz hissetme gibi duygular tetiklenebilir. Kişi, yaşadığı fiziksel değişimleri olağan kabul etmelidir. Her yaşın ayrı bir güzelliği olduğunu düşünmeli, fiziksel değişimleri, yaşamın getirisi olarak görmelidir.

• Yeni hobiler edinilebilir (takı kursları, seyahat).
• Kişi sağlık durumuna göre spor dalları tercih edilebilir.
• Daha güzel görünmek adına bir şeyler yapılabilir fakat bu “yaşlanmıyorum” mesajını başkalarına vermek için olmamalıdır.
• Birey kendiyle barışık yaşamayı ve kendini sevmeyi yaşam tarzı olarak belirlemelidir.
• Eğer yaşadığı sorunların üstesinden gelemiyor ve yoğun duygular içine giriyorsa mutlaka psikolojik yardım almalıdır.

40 Yaş Sendromu Erkeklerde ve Kadınlarda Farklı mı Görülür?

40 yaş sendromu erkeklerde ve kadınlarda farklı görülür. Özellikle toplumsal cinsiyet rollerine bağlı olarak kadınların yaslanmayla birlikte daha çok kaygısı artar. Sorumluluklarından kurtulma isteği yaşamıyla alakalı düşünmesi erkeklere oranla daha fazla olur. Kadınlar erkeklere göre daha fazla duygusal karmaşa yapar, erkekler yapılan davranışlar anlamında daha gözle görülür durumdadır.

40 Yaş Sendromu Nasıl Atlatılır?

Öncelikle bunun bir problem olduğunu ve geçici çözümlerin problemin çözülme sürecini daha da uzattığını kabul etmeliyiz. Kişi farkındalıkla birlikte yaş almayı normal ve yaşamın bir parçası olduğunu kabul etmeli. Yaşamının bu döneminde başarılarına odaklanmak, saygınlığını görünür kılmak ve sosyal destek olarak arkadaşlar, aile ve eş/partnerle daha sık sohbet etmek, duygularından bahsetmek iyi gelebilir. Özellikle düzenli egzersiz yapmak, bedeni kabul üzerine öz şefkatin arttırılması önemli. Yeni heyecanlar, yüksek alkol tüketiminden uzak kalmak önemli. Tek başına kişinin artık hayatının işlevini bozacak durumdaysa da mutlaka bir terapi desteği almalıdır.